PjesÃ«marrja nÃ« procesin e Planifikimit Urban

Nga: URBANmagnet - 2015-05-14

Se optimizmi i projektantÃ«ve urban Ã«shtÃ« i domosdoshÃ«m e tregon edhe pjesÃ«marrja e tyre nÃ« simpoziumin e organizuar nga Universiteti Amerikan i KosovÃ«s (AUK) dhe Instituti i TeknologjisÃ« nga RoÃ§esteri (Rochester) i SHBA-sÃ« (RTI), me pÃ«rkrahjen tÃ« pa rezervÃ« nga Ambasada Amerikane nÃ« KosovÃ«, me titull â€œSimpoziumi i Dizajnimit tÃ« Komunitetitâ€ apo â€œSimpoziumi pÃ«r planifikim urban i bazuar nÃ« komunitetâ€.

Shkrim nga Ylber Vokshi-Ylli

PjesÃ«marrja nÃ« procesin e Planifikimit Urban nÃ« PrishtinÃ« dhe AUK-RTI

Se optimizmi i projektantÃ«ve urban Ã«shtÃ« i domosdoshÃ«m e tregon edhe pjesÃ«marrja e tyre nÃ« simpoziumin e organizuar nga Universiteti Amerikan i KosovÃ«s (AUK) dhe Instituti i TeknologjisÃ« nga RoÃ§esteri (Rochester) i SHBA-sÃ« (RTI), me pÃ«rkrahjen tÃ« pa rezervÃ« nga Ambasada Amerikane nÃ« KosovÃ«, me titull â€œSimpoziumi i Dizajnimit tÃ« Komunitetitâ€ apo â€œSimpoziumi pÃ«r planifikim urban i bazuar nÃ« komunitetâ€. Tema thelbÃ«sore e simpoziumit i cili zgjati katÃ«r ditÃ« (6 â€“ 9 maj ), ishte pjesÃ«marrja e qytetarÃ«ve tÃ« PrishtinÃ«s nÃ« procesin e planifikimit hapÃ«sinor dhe urban,me qellim qÃ« eksperiencat e fituara, pos PrishtinÃ«s,tÃ« zbatohen edhe nÃ« qytetet tjera tÃ« KosovÃ«s.

Ylber Vokshi-Ylli

OrganizatorÃ«t e simpoziumit,njÃ« ekip profesionistÃ«sh tÃ« vÃ«rtetÃ« tÃ« udhÃ«hequr nga z. Daniel Cosentino,me sukses tÃ« lartÃ« e pÃ«rcjellÃ«n tÃ«rÃ« procesin e zhvillimit tÃ« kÃ«saj ndodhie tÃ« rrallÃ« pÃ«r PrishtinÃ«n, me tendencÃ« qÃ« tÃ« sensibilizohen qytetarÃ«t dhe tÃ« ndihmohet sado pak nÃ« situatÃ«n e degraduar urbane nÃ« kryeqytet. Filloi me ekspozitÃ«n e organizuar nÃ« hapÃ«sirat e Universitetit (AUK-ut) nÃ« ditÃ«n e parÃ«. NÃ« simpozium ishin prezent tÃ« gjitha strukturat pÃ«rgjegjÃ«se tÃ« urbanizmit tÃ« dy niveleve shtetÃ«rore dhe shumÃ« pjesÃ«marrÃ«s tjerÃ«,qÃ« me prezantimet e tyre kontribuuan nÃ« mbarÃ«vajtjen e tij. Inkurajuese ishte gatishmÃ«ria e zyrtarÃ«ve komunal nÃ« krye me Kryetarin Shpend Ahmeti qÃ« tÃ« jetÃ«sojnÃ« qÃ«ndrimet dhe rekomandimet qÃ« do tÃ« dalin nga ky simpozium.

Impresive dhe tÃ« njÃ« rÃ«ndÃ«sie tÃ« veÃ§antÃ« pÃ«r ne nÃ« KosovÃ«,ishin ligjÃ«ratat dhe shpjegimet e eksperiencave tÃ« tyre nÃ« AmerikÃ«,nÃ« Roqester (Rochester), tÃ« arkitektÃ«ve znj. Joni Monroe dhe z. Roger E. Brow,tÃ« cilÃ«t edhe nÃ« biseda interaktive,iu pÃ«rgjigjÃ«n pyetjeve tÃ« shumta tÃ« pjesÃ«marrÃ«sve. Ishin tÃ« mirÃ«seardhura sugjerimet e tyre por nuk duhemi me harruar atÃ« se kemi dallime tÃ« mÃ«dha nÃ« filozofin e tÃ« menduarit dhe vepruarit urban nÃ« mes neve dhe atyre. AmerikanÃ«t nuk do tÃ« ishin tÃ« tillÃ« po mos tÃ« kurorÃ«zonin tÃ«rÃ« procesin teorik tÃ« pjesÃ«marrjes,diskutimeve dhe debateve konstruktive, me njÃ« shembull konkret nÃ« teren,me njÃ« ushtrim tÃ« formÃ«s â€Charretteâ€ qÃ« aplikohet nÃ« SHBA,tÃ« organizuar ditÃ«n e fundit ( 9 maj ) nÃ« lagjen â€œDodonaâ€ tÃ« PrishtinÃ«s.

NÃ« KosovÃ« ekzistojnÃ« ligjet qÃ« i obligojnÃ« vendimmarrÃ«sit tonÃ« tÃ« realizojnÃ« pjesÃ«marrjen e banorÃ«ve nÃ« procesin e planifikimit urban. NÃ« realitet Ã«shtÃ« punuar nÃ« mÃ«nyra tÃ« Ã§uditshme,tÃ« kundÃ«rta me kÃ«to procese nÃ«pÃ«r komunat tona,me pasoja afatgjate pÃ«r tÃ«rÃ« shoqÃ«rinÃ« kosovare. NÃ« tÃ« kaluarÃ«n e afÃ«rt pjesÃ«marrja si mjet i planifikimit urban dhe hapÃ«sinor te ne Ã«shtÃ« zbatuar vetÃ«m si obligim formal ligjor e aspak ma shumÃ«. Ka raste tÃ« shumta kur vÃ«rejtjet,sugjerimet apo rekomandimet fare nuk janÃ« pÃ«rfillur nga pÃ«rpiluesit e kÃ«tyre dokumenteve. Gjithashtu nuk mundemi tÃ« mburremi me diturit e pjesÃ«marrÃ«sve nÃ«pÃ«r kÃ«to takime,duhet inkurajuar qÃ« sa ma shumÃ« tÃ« ketÃ« pjesÃ«marrje aktive nÃ« kÃ«to procese,tÃ« cilat pa dyshi do tÃ« sjellin rezultate pozitive.

Ã‹shtÃ« esenciale kyÃ§ja e banorÃ«ve qÃ« nga fillimi nÃ« proceset e planifikimit hapÃ«sinor dhe urban. Ato dokumente dehej tÃ« punoheshin pÃ«r ata banorÃ« qÃ« tÃ« kenÃ« njÃ« mirÃ«qenie sociale dhe shpirtÃ«rore,pÃ«r njÃ« jetÃ« dinjitoze qÃ« duhet ta gÃ«zojnÃ« tÃ« gjithÃ«,pa dallim feje dhe rase. NÃ«se janÃ« pjesÃ«marrÃ«s aktiv nÃ« proces atÃ«herÃ« ata do tÃ« fitojnÃ« ndjenjÃ«n e bashkÃ«pronÃ«sisÃ« dhe bashkÃ«pjesÃ«marrjes,Ã§ka Ã«shtÃ« e rÃ«ndÃ«sishme pÃ«r tÃ« zbatuar,realizuar me pÃ«rpikÃ«ri dokumentet hapÃ«sinore.

Se kjo as pÃ«rafÃ«rsisht nuk funksionon nÃ« KosovÃ«,ka shumÃ« faktor qÃ« u potencuan nga disa diskutues, por Ã§uditÃ«risht askush nuk ishte vetÃ«kritik pÃ«rse kjo pjesÃ«marrje nÃ« KosovÃ« Ã«shtÃ« simbolike dhe formalisht vetÃ«m kÃ«naq anÃ«n ligjore tÃ« procesit. PÃ«r atÃ« e kemi situatÃ«n e tillÃ« urbane nÃ« kryeqytet,ku kualiteti i jetÃ«s urbane Ã«shtÃ« i ulÃ«t, nÃ« shumÃ« raste i rrezikshÃ«m pasi mungon elementi i sigurisÃ« urbane.

NÃ« kuadÃ«r tÃ« simpoziumit u trajtuan tema tÃ« ndryshme tÃ« cilat kanÃ« ndikim direkt nÃ« procesin e planifikimit urban nÃ« kryeqytet si:
â€¢ Legjislacioni,
â€¢ Veglat dhe metodat pÃ«r pjesÃ«marrje,
â€¢ TrashÃ«gimia kulturore,
â€¢ PjesÃ«marrja e tÃ« rinjve nÃ« proceset urbane,
â€¢ Qyteti dhe tÃ« jetuarit demokratik,
â€¢ Rehabilitimet urbane nÃ« PrishtinÃ« etj.

E konsideroi esenciale Ã§Ã«shtjen e Rehabilitimeve urbane nÃ« PrishtinÃ«, e cila u trajtuan nÃ« njÃ« panel diskutim tÃ« veÃ§ante nÃ« kuadÃ«r tÃ« simpoziumit, me pjesÃ«marrjen e disa profesionistÃ«ve,nÃ« mesin e tyre ishte edhe autori i shkrimit, Rehabilitime tÃ« tilla Ã«shtÃ« dashur tÃ« bÃ«hen kohÃ« pas kohe nÃ« perioda tÃ« ndryshme kohore, posaÃ§Ã«risht nÃ« vitet e pas luftÃ«s sÃ« fundit,ku kishim ndryshimin e sistemit politik dhe ekonomik, si dhe invadimin e pa kontrolluar tÃ« popullsisÃ« nÃ« kryeqytet.

NÃ« PrishtinÃ« as qÃ« ka pasur tentime pÃ«r tÃ« bÃ«rÃ« rehabilitime urbane tÃ« mirÃ«fillta e tÃ« tÃ«rÃ«sishme, nÃ« pÃ«rgjithÃ«si Ã«shtÃ« punuar nÃ« mÃ«nyrÃ« â€œstihikeâ€, pa i respektuar tÃ«rÃ«sitÃ« urbane tÃ« kohÃ«s, tÃ« cilat domosdo duhet tÃ« rehabilitohen. Nuk duhet mohuar,ka pasur disa intervenime urbane (rehabilitime tÃ« pjesshme), posaÃ§Ã«risht nÃ« pjesÃ«t qendrore tÃ« PrishtinÃ«s,por sa janÃ« ato tÃ« mjaftueshme ?

Se si duhet tÃ« jenÃ« projektet e Rehabilitimit urban tÃ« ndonjÃ« pjese tÃ« qytetit (lagjeje) kemi raste tÃ« shumta nÃ« botÃ«n e civilizuar. Ato projekte urbane duhet tÃ« ishin detal tÃ« punuara,tÃ« studiuara,tÃ« hulumtuara,tÃ« analizuara,gjithÃ«pÃ«rfshirÃ«se me pjesÃ«marrje tÃ« vÃ«rtetÃ« tÃ« banorÃ«ve, jo vetÃ«m duke plotÃ«suar anÃ«n formale-ligjore si ngjan tek ne zakonisht. Ajo Ã§ka Ã«shtÃ« thelbÃ«sore dhe kryesore duhet tÃ« jenÃ« REALISTE dhe tÃ« zbatueshme.

E tani pas gjashtÃ«mbÃ«dhjetÃ« (16) vite pas tÃ«rÃ« asaj Ã§ka i bÃ«mÃ« PrishtinÃ«s,jemi tÃ« detyruar ti qasemi seriozisht kÃ«saj problematike,qÃ« deri diku tÃ« bÃ«jmÃ« korrigjime tÃ« domosdoshme e tÃ« dhimbshme urbane, nÃ« mÃ«nyrÃ« qe sado pak tÃ« pÃ«rmirÃ«sojmÃ« jetÃ«n urbane dhe ta â€œbÃ«jmÃ« PrishtinÃ«nâ€ pÃ«r funksionim normal pÃ«r ne dhe gjeneratat e ardhshme.

Ã‹shtÃ« koha e fundit tÃ« veprohet pozitivisht e tÃ« iu tregojmÃ« gjeneratave tÃ« ardhshme, se nÃ« kÃ«to hapÃ«sira ka pasur profesionist tÃ« mirÃ«filltÃ«,e jo vetÃ«m â€œprofiterâ€ tÃ« ndryshÃ«m, qÃ« nÃ« njÃ« kohÃ« tÃ« kaluar kanÃ« ditur me krijuar njÃ« situatÃ« tÃ« tillÃ« urbane e cila tÃ« gjithÃ« neve sot na pengon,ndikon drejtpÃ«rdrejt nÃ« jetÃ«n tonÃ« tÃ« pÃ«rditshme. KetÃ« bindshÃ«m e tregoi edhe simpoziumi i organizuar nga ana e Universitetit Amerikan tÃ« KosovÃ«s dhe Institutit tÃ« TeknologjisÃ« nga RoÃ§esteri (Rochester)./URBANmag.net

ogin

rkitektët

rodukte

Dino Qeramika

dërtimtarët

rtistët

ajmet më të lexuara

Fillon projektimi i AutostradÃ«s sÃ« Dukagjinit

Ministri i InfrastrukturÃ«s, Pal Lekaj, sot nÃ«nshkroi kontratÃ«n pÃ«r hartimin e projektit zbatues pÃ«r ndÃ«rtimin e autostradÃ«s Istog â€“ PejÃ« â€“ DeÃ§an â€“ GjakovÃ« â€“ Prizren, nÃ« gjatÃ«si 91 kilometra.

Top 10 softuerÃ«t e arkitekturÃ«s dhe inxhinierisÃ«

ArkitektÃ«ve, inxhinierÃ«ve dhe dizajnerÃ«ve tÃ« ndryshÃ«m tashmÃ« puna u Ã«shtÃ« lehtÃ«suar. Ky lehtÃ«sim vjen si pasojÃ« e pÃ«rdorimit tÃ« softuerÃ«ve tÃ« modelimit 3D, qÃ« mundÃ«sojnÃ« krijimin e njÃ« pÃ«rmbledhje tÃ« njÃ« ndÃ«rtese ose paraqitjen e shpejtÃ« tÃ« ideve tÃ« reja tÃ« projektimit.

Arkitektura nuk Ã«shtÃ« veÃ§ profesion, por Ã«shtÃ« edhe mision

Profesori i ArkitekturÃ«s nÃ« Fakultetin e NdÃ«rtimtarisÃ« dhe ArkitekturÃ«s tÃ« Universitetit tÃ« PrishtinÃ«s, Xhelal LlonÃ§ari, ka thÃ«nÃ« pÃ«r NdÃ«rtimi.info se arkitektura nuk Ã«shtÃ« vetÃ«m profesion â€“ porse Ã«shtÃ« edhe mision.